Mauerflug

De Muur was opeens weer tastbaar, afgelopen weekend in Berlijn. Bijna achtduizend ballonnen wiegden in de wind, in een schijnbaar eindeloze rij van meer dan vijftien kilometer. Die rij begon bij de Bornholmer Brücke in het Noorden en slingerde vanuit daar de hele binnenstad door: dwars door woonwijken en parken, door begraafplaatsen en winkelstraten, tot aan de Oberbaumbrücke in het Oosten.

Meer en meer mensen liepen en fietsten gedurende het weekend met het spoor van de ballonnen mee: honderden, duizenden, tienduizenden, honderdduizenden. Straten vulden zich met mensen, tot er geen auto’s en fietsers meer doorheen konden en uiteindelijk zelfs geen voetgangers. Op Potsdamer Platz, bij Checkpoint Charlie, bij de East Side Gallery aan de Spree en bij de Brandenburger Tor, zag het zwart van de mensen, die allemaal getuige wilden zijn van het moment dat de ballonnen zouden vliegen.

En daar gingen ze: één voor één, losgelaten door de mensen die ze geadopteerd hadden en er een persoonlijke boodschap aan hadden vastgemaakt. De Berlijnse Muur dwarrelde zó de hemel in, en daarmee ook de wensen en dromen en herinneringen van bijna achtduizend mensen. De Val van de Muur werd de Vlucht van de Muur. Geen Mauerfall, maar Mauerflug. 

De Tweede Wereldoorlog, en de nasleep ervan die uiteindelijk leidde tot de bouw van de Muur, heeft diepe wonden in de stad geslagen. Onthutsend zijn nog steeds de beelden van wanhopige families die opeens van elkaar gescheiden zijn; van het vluchtende meisje dat blijft vastzitten in het prikkeldraad; van de moeder die wordt opgepakt door de Stasi onder het oog van haar huilende kinderen; van Peter Fechter, die wordt neergeschoten tijdens zijn vlucht en doodbloedt terwijl de grenswachten toekijken.

De wonden van Berlijn zijn nog steeds niet helemaal geheeld, maar de ontlading van die dwarrelende ballonnen, en de euforie van die honderdduizenden mensen die er zondagavond getuige van waren, heeft het loodzware verleden van de stad weer een stukje lichter gemaakt.