|
27/1/2015 1 Comment Rollenspel * let op: bevat spoilers * Het leven is een spel vol maskers. We dragen er elke dag meerdere; we spelen de geïnteresseerde collega, de liefhebbende echtgenoot, de vriendelijke buur of het verleidelijke feestbeest. Natuurlijk, al die varianten zijn deel van onze eigen persoonlijkheid, maar we spelen ze tot op zekere hoogte niettemin, die verschillende rollen. Meestal hebben we ons rollenspel niet eens door, maar soms gaan die maskers knellen en zorgen ze voor verwarring. Wie ben ik nou eigenlijk echt? In hoeverre ben ik slechts wat anderen van me verwachten? Stel je voor hoeveel ingewikkelder het is voor beroemdheden. Hoeveel lastiger als je met het spelen van een of meerdere rollen dagelijks je geld verdient, of je nu optreedt of acteert. En dat je dan door duizenden, honderdduizenden, miljoenen mensen beoordeeld wordt. ‘Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)’ is de nieuwe film van de Mexicaanse regisseur Alejandro González Iñárritu, bekend van zwaarmoedig werk als ’21 Grams’ en ‘Babel’. ‘Birdman’ is veel lichtvoetiger van toon. De film wordt overladen met jubelende recensies, en terecht. Filmcritici spreken over een nieuw genre, de “live film”, doelend op de bruisende en vibrerende toon en stijl van ‘Birdman’, met dank aan slimme montage, lange shots, explosieve dialogen en bovenal een opwindende soundtrack. Het hoofdpersonage in ‘Birdman’ is Riggan Thomson, een acteur die wereldberoemd is vanwege een rol die hij meer dan twintig jaar eerder al speelde: de superheld waaraan de film zijn titel ontleent. De hoofdrol in ‘Birdman’ wordt trouwens gespeeld door Michael Keaton, een acteur die zijn grootste succes even lang geleden beleefde met zijn rol als Batman. Thomson probeert de vloek van zijn oude succes te bezweren met een meer ‘hoogculturele’ Broadway-voorstelling, een adaptatie van een door hem geliefd stuk van Raymond Carver. Hij financiert en regisseert het stuk zelf, en speelt tevens de hoofdrol. Verbeten probeert hij het tij te keren; hij wil geen derderangs ex-actieheld meer zijn, hij wil gewaardeerd worden als serieus toneelacteur. Ondertussen worstelt zijn dochter Sam met een verslaving en dreigt collega Mike (daadwerkelijk een gevierd toneelacteur) roet in het eten te gooien. Vooral de scènes met Riggan en Mike (Edward Norton) zijn komisch, bijna slapstick. Daarnaast komen een boel clichés voorbij (het mediacircus rond beroemdheden is hysterisch, acteur zijn allemaal aanstellers en kinderen van celebrities zijn sowieso gedoemd te mislukken), maar ondertussen weet ‘Birdman’ een gevoelige snaar te raken. Want willen we niet allemaal gewoon gezien en geliefd worden? Hunkeren we daar als kleine kinderen niet al naar en gaan we soms geen rare dingen doen als we er een tekort aan hebben? Voor sommige mensen is het veiliger om een heel leven lang een rol te spelen, zoals Mike. Als Riggan’s dochter Sam hem vraagt hoe hij het voor elkaar krijgt te doen alsof hij iemand anders is voor een zaal vol vreemden, antwoordt hij: “Ik doe niet net alsof. Daar niet. Zo ongeveer overal en altijd wel, maar daar niet.” De gesprekken tussen Sam en Mike behoren sowieso tot de meest wezenlijke van de film. Sam, die zich klein en onzichtbaar maakt als assistent van haar vader, voelt zich duidelijk minderwaardig, maar daar maakt Sam korte metten mee: “Jij bent alles behalve onzichtbaar. Jij bent groots. Je bent een prachtige rommelige bende, als een kaars die aan twee kanten brandt, en geen hoeveelheid drank of pillen die daar verandering in brengt.” De personages in ‘Birdman’ zitten gevangen in hun eigen rollen. Ze voelen zich klein en onbetekenend, en doen er alles aan dat te veranderen; ze blazen hun ego op tot groteske proporties, verdoven de pijn met drank en drugs of richten hun pijlen op anderen. Iñárritu wijst er nog even fijntjes op dat ook recensenten volledig opgaan in hun rol en zich op die manier groter proberen te maken dan ze zich voelen. Thomson hoort zelfs de stem van zijn oude actieheld in zijn hoofd, die hem vervloekt omdat hij beneden zijn niveau leeft en hem aanspoort weer net zo groots te zijn als hij was. Hoe ontstijg je je eigen beperkingen, de maskers die je opzet en het oordeel van anderen? Riggan heeft mazzel. Bij een mislukte zelfmoordpoging en plein publiek schiet hij zijn eigen neus aan flarden en na een reconstructieve operatie is hij onherkenbaar geworden. Hij is niet langer Birdman, hij is eindelijk vrij om uit te vliegen en een nieuwe rol te kiezen.
1 Comment
|
RSS Feed
